2023 yılı içinde konutta 21 000, işyerinde 150 000 TL üzeri kira geliri elde edenler kira beyannamesi verecek. Kira geliri beyannamesi 1-31 Mart 2024 tarihleri arasında verilecek.
2023 yılında elde edilen ve 2024 yılı mart döneminde beyan edilecek konut ile işyeri kira gelirlerinin vergilendirilmesi zamanı geldi.
Kira kazançlarına ilişkin beyannamelerin Mart 2024 içinde verilmesi gerekiyor.
Gelir Vergisi Kanunu’nun (GVK) 70. maddesinde gayrimenkul kabul edilen mal ve haklar belirtilmiş.
Konut ve işyeri olarak kiralanan taşınmazların sahiplerince kiraya verilmesi nedeniyle elde edilen gelirler gayrimenkul sermaye iradı olarak değerlendirilmektedir.
Bir takvim yılında o yıla ait olarak elde edilen kira bedelleri, o yıla ait olarak elde edilmiş gelirdir.
Döviz üzerinden elde edilen gelir yabancı parayla yapılan o günün borsa rayici veya Maliye Bakanlığı’nın belirleyeceği kur üzerinden Türk parasına çevrilerek değerlendirilir.
2023 yılı içinde konutta 21 000, işyerinde 150 000 TL üzeri kira geliri elde edenler beyanname verecek.
Konut için bir takvim yılında sağlanan kira gelirinin 2023 yılı için 21.000 TL’si gelir vergisinden müstesna olduğu Gelir Vergisi Kanunu’nda belirtilmektedir.
Bu rakam üzerinde gelir sağlanmasına rağmen beyan edilmemesi veya eksik beyan edilmesi istisnadan yararlanmayı mümkün kılmaz.
İşyeri kira kazançlarından konut istisnası da indirilemez.
Gayrimenkulün konut ve işyeri olarak birlikte kullanılmasıyla elde edilen kira gelirine konut istisnası yoktur.
Bir yıldan daha az süreyle kiraya verilen konutlara istisna 21.000 TL olarak uygulanır.
Ticari ve zirai kazanç sahipleri, serbest meslek erbapları ve elde ettiği ücret, menkul sermaye iradı, gayrimenkul sermaye iradı ile diğer kazancın gayri safi tutarları toplamı 550.000 TL’yi aşanlar konut istisnasından yararlanamayacak.
Kira gelirlerinin toplamı için götürü veya gerçek gider usulünden biri seçilmelidir.
Birincisi tam mükellefiyete tabi İkincisi maliyet bedeli ve vergi değeri belli olmayan farklı seçim yapabilme istisnasıdır.
Gerçek gider usulüyle, fatura, makbuz, fiş, poliçe gibi fiilen yapılmış olan, belgelerle de kanıtlanan giderler gerçek tutarlarıyla yıllık kira gelirinden indirilir.
İstisna 21.000 TL’ye karşılık gelen hariç olmak üzere kiraya veren aydınlatma, ısıtma, su ve asansör, onarım, bakım ve idame, idare, sigorta giderleri, vergi, resim, harç ve şerefiyeler,
iştirak payları, ısı yalıtımı ve enerji tasarrufu harcamaları, ayrılan amortismanlar, zarar, ziyan ve tazminatları, yıllık kira tutarından yalnız bu kısma karşılık gelenler indirilebilir.
Para ve vergi cezaları indirilemez.
Götürü gider usulde gerçek giderlere karşılık gelirlerin %15’i götürü indirebilir. Bunun haricinde gerçek giderlerden herhangi biri ayrıca indirilemez. Mükellefler istediğini seçebilir.
Götürü gider usulü iki yıl geçmeden gerçek usule dönemezler.
Konut veya işyeri kira geliri elde eden mükellefler yıllık gelir vergisi beyannamesi üzerinden istisna ve giderler düşüldükten sonra kalan kira tutarı üzerinden
ayrıca beyan ettiği kira gelirinin %15’ini ve asgari ücretin yıllık tutarını aşmadan şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait hayat sigortaları primlerinin %50’si ve ölüm, kaza, hastalık, sağlık, engellilik, analık, doğum ve tahsil şahıs sigorta primleri,
gelirin %10’unu aşmadan kendisi, eşi ve küçük çocuklarının eğitim ve sağlık harcamaları,
vergi muafiyeti tanınan vakıflara gelirin %5’i, kalkınmada öncelikli yöreler için %10’u makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımlar indirim konusu yapabilir.
Ayrıca bağışlanan okul, sağlık tesisi, öğrenci yurdu, çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezi,
ibadethaneler ve Diyanet İşleri Başkanlığı denetiminde din eğitimi verilen tesislere,
Gençlik ve Spor Bakanlığına ait gençlik merkezleri, gençlik ve izcilik inşası harcamaları nedeniyle bu kuruluşlara yapılan para ve aynî bağış ve yardımların tamamı indirilebilir.
Fakirlere yardım için gıda bankacılığı yapan dernek ve vakıflara bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak bedelinin tamamı indirilebilir.
Kültür ve sanatta ticari olmayan ulusal veya uluslararası organizasyonlara, kültürel mirası, ülke tanıtımına yönelik kitap, katalog, broşür, film, kaset, CD ve DVD gibi manyetik, elektronik ve bilişim materyallerine,
yazma ve nadir eserlerin korunması, elektronik ortama aktarılması Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılmasına,
taşınmaz kültür varlıklarının bakımı, onarımı, yaşatılması, rölöve, restorasyon, restitüsyon projeleri yapılması ve nakil işlerine, kurtarma kazıları, bilimsel kazı çalışmaları ve yüzey araştırmalarına,
kültür envanteri çalışmalarına, bu alanlarda araştırma, eğitim veya uygulama merkezleri, atölye, stüdyo ve film platosu kurulması, bakım ve onarımı, her türlü araç ve teçhizatın tedariki ile film yapımına,
kütüphane, müze, sanat galerisi ve kültür merkezi ile sinema, tiyatro, opera, bale ve konser gibi kültürel ve sanatsal etkinliklerin sergilendiği tesislerin yapımı, onarımı veya modernizasyon çalışmalarına yapılan harcamalar bağış ve yardımların tamamı indirilebilir.
Futbol Federasyonu kapsamında yapılan sponsorluk harcamalarının; amatör spor dalları için tamamı, profesyonel spor dalları için %50’si,
Cumhurbaşkanınca başlatılan yardım kampanyalarına ayni ve para bağışların tamamı,
Kızılay ve Yeşilay’a yapılan para bağış ve yardımların tamamı indirilebilir.
Emsal kira bedeli uygulaması gayrimenkul sermaye iratlarının vergilendirilmesi için vergi güvenlik aracıdır.
Emsal kira bedeli gayrimenkulün kira almadan başkasının kullanımına bırakılması veya kiranın emsal kira bedelinden düşük olmasında kullanılan düzenlemedir.
Bu durumda gayrimenkulün emsal kira bedeli, gayrimenkulün kirası sayılmaktadır.
Emsal kira bedeli bina, arazi, mal ve haklarda ayrı ayrı tespit edilir. Bina ve arazilerde emsal kira bedeli, yetkili özel makamlar veya mahkemelerce belirlenir.
Bunların bulunmadığı yerde kira tespiti yapılmamışsa, emsal kira bedeli, Vergi Usul Kanunu’na göre belirlenen vergi değerinin %5’i olarak uygulanır.
Vergi değeri bina ve arazinin rayiç bedelidir.
Kiranın, emsal kira bedelinden düşük olması, bedelsiz başkalarına kullandırılmasında devreye girer.
Boş gayrimenkullerin muhafazası için bedelsiz başkalarının kullanımına bırakılması, anne, baba, nine, dede, çocuk, torun, kardeşlerinin ikametine tahsis edilmesi halinde, emsal kira bedeli uygulanmaz.
2023 yılı kira gelirleri için beyanname 1-31 Mart 2024 tarihleri arasında verilecektir. Kira gelirleri için hesaplanan gelir vergisi Mart ve Temmuz olmak üzere iki taksitte ödenebilecektir.
Kira Beyannamesi, Hazır Beyan Sistemi vasıtasıyla dijital.gib.gov.tr adresinden verilebilmektedir.
Cep telefonundan, ikametgâhın bulunduğu vergi dairesine kâğıt ortamında elden veya bir vergi dairesine verilebilmektedir.
Kira beyanıyla ilgili ödemeler; Gelir İdaresi Başkanlığı internet sitesi üzerinden anlaşmalı bankaların kredi kartları, anlaşmalı bankaların internet bankacılığı, bankalar ve vergi daireleri aracılığıyla yapılabilir.
Kira gelirini beyan etmeyenlerden, ödemedikleri vergi, cezalı olarak alınmaktadır. Konut kira geliri istisnasından yararlandırılmamakta, iki kat birinci derece usulsüzlük cezası, kira gelirini takdir komisyonu tespiti, vergi kaybı cezası ve gecikme faizi ile birlikte vergi ödeme durumunda kalmaktadır.
İzlenebilirliğini ve denetimini kolaylaştırmak, kira gelirlerinde kayıt dışılığı azaltmak için kira ödemelerinin banka ile yapılması gerekmektedir.
Belge saklama ve ispat zorunluluğu konutlarda kiraya vereni işyerlerinde kiraya veren ve kiracıyı kapsamaktadır.
Depozito kira geliri sayılmaz. Bireysel emeklilik için ödenen katkı indirim konusu olmaz. Boş ve kira geliri olmayan gayrimenkullere beyannameye gerek yok.
Tapu sahibi beyanname vermelidir.
Emekliler de konut kirası 21.000 TL’yi aştığında beyanname vermelidir.
Kentsel Dönüşüm kira yardımları kazanç olarak beyanname verilmez.
İşyeri kiracılarının stopajları vergi dairesine yatırmamasında işyeri sahibi sorumlu değildir.
Mantolama, gerçek gider usulü seçilirse kira kazancında gider olmaz.
Dar mükellefler işyeri kira kazançları için beyanname vermeyecek, 21.000 TL’yi aşan konut kiralarına beyanname verecek.
Ev sahiplerini ilgilendiren gelir vergisi istisnası 2024 yılı için Gelir İdaresi Başkanlığı'nın açıklamasına göre 33 bin lira oldu.
Evini kiraya verenler bir yıl 33 bin liranın altında kira geliri elde ettiğinde gelir vergisi ödemeyecek.
33 bin lira üstü gelir elde etmişse 33 bin lira istisna sayılarak üstünde kalan vergilendirilecek.
Kiracılar ödemelerini elden veya para transferi ödemesiyle, banka IBAN'a "Kira ödemesi" olarak gönderecek.
Yasa dışı işlem yapıldığı için cezalar ödemek durumunda kalacak.
Vergi kaçırma suçundan da farklı yaptırımlarla karşılaşacak.
